-
Titel
-
2015-2016 | 5 - Kampjournal
-
Nummer
-
5
-
extracted text
-
太狸記
LVSJK Tanuki / KAMPJOURNAL
太狸記・KAMPJOURNAL
1
社説
Colofon
JOURNALCOMMISSIE
Voorzitter:
h.t. Lauren Liebe
f.t. Lisa Le
Secretaris:
Dorien Heerink
Eindredactie:
Vincent Meijer
Leden:
Sander Breeuwer
Jerry da Costa
Kris van der Klaauw
Caitlin Moor
Hannelieke Soppe
REDACTIELEDEN
Hoofdredactie:
f.t. Lisa Le
Vormgeving:
h.t. Lauren Liebe
Eindredactie:
Vincent Meijer
BESTUUR VAN TANUKI
Praeses:
h.t. Luc van der Beek
f.t. Angelique Ardjoen
Ab-actis:
h.t. Hannah Jansen
f.t. Suzanne Klok (Suzé)
Vice-Praeses &
Assessor Extern:
h.t. Steffen de Jong
f.t. Martijn Cornelissen
Assessor
Intern:
h.t. Lauren Liebe
f.t. Lisa Le
Assessor
Eerstejaars:
h.t. Inge van Son
COMMISSIES
Acquisitiecommissie:
Steffen de Jong
Eerstejaarscommissie:
Inge van Son
Feestcommissie:
Fred Dillmann
Jaarboekcommissie: Britt Blom
Kampcommissie:
Dinette van der Weit
Kunst- en
cultuurcommissie: Rachel Morri
Reiscommissie:
Soraya Schilte
RAAD VAN TOEZICHT
Voorzitter:
Albert Tiemersma
Leden:
Vincent Meijer
Gise van den Wildenberg
Editorial van de
hoofdredactrice
Kijk eens, je allereerste TaTanukiKi,
de kamp-editie zelfs! In deze journal
vind je uitgelichte Tanuki activiteiten van het
afgelopen jaar (zodat je alvast weet wat je
te wachten staat voor Tanuki’s aankomend
35e lustrum) en diverse artikelen (over
elk onderwerp dat je maar kan bedenken)
die gerelateerd zijn aan het mooie Japan
en prachtige Korea, geschreven door de
schrijftalentjes van onze journalcommissie.
Zo maak je kennis met onze traditiegetrouwe
activiteiten zoals de Japan -en Koreaweken,
de Meet & Greet met Japanse studenten en
onze (wederom succesvolle) Tanuki feesten.
En als je verder de bladzijdes omslaat, kom
je terecht bij de uitgebreide artikelen die je
wijzer maken over de laatste zeemeerminnen
op aarde, de coming of age in Japan, het
utilitarisme en, oh ja, kondo jij ook? Wat.
Ja. Laten we snel de kampjournal doornemen.
– Lisa Le
Namens het bestuur en al je sempai’s en
seonbae’s, welkom bij Tanuki. We zien je
graag weer bij de volgende Tanuki activiteit!
Heb je trouwens zelf nog ideeën voor artikelen?
Stuur dan een mailtje naar journal@tanuki.nl.
“De wereld moet nog van me
leren houden.”
– Albert Tiemersma
2
太狸記・KAMPJOURNAL
目次
Op de voorkant
De groepsfoto van het Tanuki
eerstejaarskamp van lichting
2015/2016.
Heb jij fotografisch werk dat je wilt
delen met iedereen? Stuur je ideeën
voor de cover naar journal@
tanuki.nl en wellicht siert jouw
werk de volgende TaTanukiKi!
Inhoud
TANUKI SHINBUN
Tanuki feest: Beauty and the Brains
4
Japanweek
6
Koreaweek
8
Meet & Greet Japanners
JAPAN & KOREA
De opruimmethode van Marie Kondo
Hip hop in Japan
De zeemeerminnen van Zuid-Korea
9
11
14
17
Eindelijk volwassen: seijin no hi
18
Afkeer van de werkcultuur in Zuid-Korea
20
Koreaanse staatscontrole op geschiedenis
MEDIA
Psycho-Pass filosofie
22
24
Camera Japan Festival: een tweeluik
RUBRIEKEN
Vergeten figuren: Myeongseong
27
Wat de boer niet kent... rupsen?!
30
COLUMNS
Aardbeving Kumamoto 2016
31
Ask Anky
34
29
“Ik merkte wel echt heftig het
verschil tussen Korean Air en
KLM.”
“ Ze hebben geen spleetogen.”
– Lisa Le & Suzé Klok
太狸記・KAMPJOURNAL
3
Tanuki feest: Beauty and the Brains
Zoals gewoonlijk was het eerste Tanukifeest
van het jaar weer een groot succes. Nu mag ik
dan wel een sjaars zijn, wat dus betekent dat dit
überhaupt mijn eerste Tanukifeest ooit is, maar
eerlijk gezegd verwachtte ik niet anders. Ik neem
gewoon aan dat alle Tanukifeesten een groot
succes zijn. Altijd. Misschien heb ik te hoge eisen,
maar dit feest heeft daar zeker aan voldaan.
Aangezien ik – helaas – een paar uur te laat was,
waren sommigen al behoorlijk de weg kwijt,
met name de nerds. Het gevolg: loszittende
vlinderdasjes,
halfopen
overhemden
en gedesoriënteerde nerds met bril.
De brilliante feestco had dit keer een thema
uitgekozen dat wel gemaakt leek voor de
studenten van East Asia studies: “Beauty
and the Brains”. De onderlinge otakucultuur in deze studies kennende, zat dat
Brains-gedeelte wel goed. Maar net als
in elk Oost-Aziatisch drama, zitten er ook
altijd een paar beauties, oftewel cosmeticaen fashion-gekke nerds, tussen verstopt.
Desondanks waren er nog genoeg mensen met
wie je wel normaal een gesprek kon voeren,
als je ze tenminste over de muziek kon horen.
Het gebrek aan goede gesprekken deed echter
geen afbraak aan de sfeer, want tijdens het feest
werden de grootste hits gedraaid, van YMCA
van The Village People tot de Pokémon Theme
Song. Dit liedje leverde overigens verbaasde
reacties op bij de uitwisselingsstudenten, toen
we ze uitlegden waarom alle westerse studenten
opeens als een gek mee stonden te jengelen.
Eenmaal bij COC de Kroon aangekomen, werd ik
verwelkomd door een overvolle bar gevuld met
75% Nerds, 20% Beauties en 5% verdwaalde
Japanse uitwisselingsstudenten. Voor mijn
mede-sjaarzen die nog niet zo bekend zijn
met de bar: COC de Kroon staat bekend als de
meest heterovriendelijke homobar in Leiden
en is daarnaast de vaste partyplek van Tanuki.
Het feest mocht dan wel om 3 uur ’s
nachts afgelopen zijn, ik ben pas om half 4
vertrokken. Eerlijk gezegd denk ik ook dat
het tot minstens 4 uur geduurd moet hebben
totdat iedereen eindelijk weg was. En als
een feest zo gezellig is dat sommigen niet
willen vertrekken, dan weet je toch wel dat
het een geslaagd feest was! – Caitlin Moor
4
太狸記・KAMPJOURNAL
太狸記・KAMPJOURNAL
5
Japanweek
In de eerste week van maart was het elke
dag feest: het was Japanweek. De KCC van
Tanuki heeft een breed assortiment aan
evenementen georganiseerd dat uiteenliep
van Japanse verhalen tot een live concert en
van een potje mahjong tot een potje voetbal.
Er werd zelfs gedacht aan de hongerige
magen van de arme studenten: deze werden
tegen een bescheiden vergoeding gevuld
met
omuraisu
(オムライス:
gebakken
rijst met omelet en ketchup) en pudding.
Dag 1: Japanse Verhalenverteller
De Japanweek werd op maandag geopend
door de verhalenverteller Gerard Jellema
met een koffer vol Japanse volksverhalen,
oorsprongsverhalen
en
griezelverhalen.
Zo vertelde hij het verhaal van Susanoo,
de broer van de zonnegodin Amaterasu,
die een zevenkoppige draak moest verslaan
om vergiffenis van zijn zuster te krijgen.
Daarnaast bracht hij het verhaal van de
kraanvogel die haar gezondheid opgaf om de
man te bedanken die haar leven gered had,
waar overigens ook over is geschreven in de
TaTanukiKi van oktober 2014. Ook vertelde
de verhalenverteller over de bekende urban
legend kuchi-sake onna (口裂け女 : de vrouw
die monden opensnijdt) en de manier waarop je
haar moordlust kan omzeilen. Slechts degenen
die bij zijn uitleg aanwezig waren zullen
een aanvaring met haar kunnen overleven...
De verhalen waren erg boeiend en de manier
waarop ze werden gebracht waren dramatisch
en meeslepend. Jellema wist ook veel te vertellen
over de achtergrond waarin de verhalen waren
ontstaan en de boodschap die ze meebrachten.
Jammer genoeg waren er maar weinig
aanwezigen, maar degenen die er waren toonden
interesse en konden met hem meepraten over
de feiten op een manier die hij waarschijnlijk
niet gewend was van zijn publiek. Al met al
was dag 1 van de Japanweek zeker geslaagd!
Dag 2: Lezing Prof. Cwiertka en
Documentaire
Op de tweede dag van de Japanweek kwam
Professor Cwiertka een lezing geven over haar
onderzoeksonderwerp, namelijk de manier
waarop het fenomeen washoku (和食 : Japans
voedsel, gekenmerkt door witte rijst, misosoep
en verschillende bijgerechten) gebruikt wordt
door de overheid als promotie van de Japanse
nationale identiteit. Uit haar onderzoek bleek
dat de overheid de term washoku compleet
heeft omgegooid om het juiste beeld te creëren
voor hun doeleinden. De luisteraars volgden
aandachtig het verhaal van haar frustratie
over de onwaarheden en stelden aan het eind
enthousiast vragen over haar onderzoek.
Daarmee was de dag echter nog niet afgesloten.
Na de lezing werd namelijk ook nog de
documentaire ‘no sex please, we’re Japanese’
vertoond, waarin de problemen van vergrijzing
en ontgroening van Japan werden uitgelicht.
De documentaire gaf een goed beeld van de
problemen en ging in op een aantal belangrijke
oorzaken. Hij duurde alleen tot ongeveer
8 uur ‘s avonds, dus na afloop haastten de
aanwezigen naar huis om hun magen te vullen.
6
太狸記・KAMPJOURNAL
Aan het andere uiteinde van het lokaal
merkte de sensei, die hier gekomen was van
de Nederlandse Mahjong Bond maar ook
bekend was met het japanse riichi (立直麻雀 :
riichimaajan), enkele meer ervaren spelers op.
En, hoewel de weg naar kennis van het mahjong
spel een lange weg moest zijn, zo wist de sensei,
werd hier de basis gelegd voor een legende.
Diezelfde dag duurde de strijd dus voort
tot in de avond, keerde de Oostenwind zich
meermalen tot een andere speler en zagen we
de inzet verhoogd worden. Tot uiteindelijk twee
tafels over waren, en zelfs één tafel doorspeelde
tot in de late uurtjes. Ook nu nog gaan
geruchten rond dat er die avond iets unieks
gebeurd is, en dat de jarenlange overheersing
van de vier winden door SVS nu eindelijk
verbroken kan gaan worden. – Vincent Meijer
Dag 3: Mahjong
Op deze dag verzorgde de KCC een
heerlijke portie omuraisu en pudding
voor de hongerigen en de liefhebbers.
In de middag was er de mogelijkheid tot het leren
maken van amigurumi in het Arsenaal, schattig
gehaakte diertjes of poppetjes van garen.
Rond 5 uur werden de geïnteresseerden verhuisd
naar het lokaal waar de mahjongworkshop
gegeven werd. Naarmate de instructeur meer
en meer regels uitlegde begon de paniek in
de ogen van de aanwezigen te glimmen. Op
een gegeven moment herkende de instructeur
de blik in hun ogen en spoorde hen aan om
gewoon te beginnen en kijken hoe het ging.
Degenen die nog nooit mahjong hadden
gespeeld, oftewel de grote meerderheid, zaten
het eerste half uur hopeloos stenen heen en
weer te schuiven en om hulp te vragen, en zelfs
degenen die het spel kenden moesten zich twee
keer bedenken hoe alles ook alweer werkte. Na
een poosje spelen en een paar extra hints begon
de vlam er echter in te komen. Iedereen speelde
met passie en het tempo steeg. Toen de mensen
na afloop naar huis gingen konden ze zich
vertellen dat ze weer een (halve) vaardigheid
erbij hadden opgedaan. – Dorien Heerink
De week werd vervolgens afgesloten met op
donderdagavond een ‘KCC in Concert’. Hierbij
hadden leden de mogelijkheid om gezamenlijk
het concert van Crossfaith in Utrecht bij
te wonen. De Japanse electronicacore
band,
afkomstig uit Osaka, zorgde
gegarandeerd voor een avondje losgaan.
De echte bikkels onder ons Tanukianen
konden zich ten slotte vrijdagmiddag aan
sluiten bij een open training van TFC Banzai.
Weliswaar moest het weer getrotseerd worden,
maar aan fanatieke voetballers geen gebrek.
We hopen volgend jaar op net zo’n mooie
Japanweek. Iedereen bedankt voor zijn inzet!
太狸記・KAMPJOURNAL
7
Koreaweek
Dag1
Als onderdeel van de Koreaweek heeft de KCC
de film Tazza: The Hidden Card uit 2014
gekozen. De film is de sequel van Tazza: The
High Rollers uit 2006. Het verhaal gaat over
een jongeman genaamd Ham Dae-gil (gespeeld
door T.O.P.) die in de illegale gokcircuit van
Seoul belandt, waar hij de zondebok wordt
gemaakt. Dae-gil is de neef van Go-ni, die in de
vorige film met de hulp van louche, professionele
gokkers aan geld wilde komen nadat hij al zijn
geld is kwijtgeraakt. In deze film speelt Dae-gil
een gevaarlijk spelletje, en de verliezer zal ook
werkelijk alles verliezen. Alleen is hij niet van
plan daar aan mee te doen, en gaat hard tegen
hard als hij wraak neemt tegen de mensen die
hem in de maling hebben genomen. De film
is lekker druk bezocht. Vorige filmavonden
werden eveneens goed bezocht, waarbij
de Halloween-film een halve zaal trok aan
geïnteresseerde Tanukianen en andere fans van
Koreaanse films. Hopelijk zal deze trend zich
voortzetten in de Japanweek en filmavonden
van het tweede semester. – Anlong Vuong
Dag 2
In de jaarlijkse Koreaweek hadden we wederom
de eer om een K-Pop dance workshop te geven.
Wordt dit een traditie?! Net als vorig jaar
hebben we dit met enorm veel plezier gedaan.
Een selectie van drie nummers bood voor
ieder wat wils en ook voor onszelf een leuke
uitdaging. We begonnen met Dumb Dumb
van Red Velvet, een vrolijk nummer met veel
energie. Het volgende nummer was het iets
minder bekende Mama Beat van LC9. Met,
zacht gezegd, snel voetenwerk was het een
zware bevalling. Maar, oefening baart kunst! En
om de badass factor omhoog te halen werd er
afgesloten met het lied waar iedereen eigenlijk
voor kwam: Danger van BTS. Omdat er aan het
eind van de workshop nog tijd over was en er
vrijwel geen mensen hijgend op de grond lagen
(myself not included) gaven we nog een korte
demonstratie van Catch Me If You Can van
Girls’ Generation en leerden het refrein hiervan
aan de, wellicht iets sterkeren onder ons,
8
dat punt nog energie overhadden. Wat een
uithoudingsvermogen, dat doe ik jullie niet na!
Het was een erg gezellige en geslaagde
workshop!
Volgend
jaar
weer?
–
Hanna Visser & Jiske Angenent
Dag 3
De woensdagmiddag vermaakte iedereen zich
uitstekend in het Arsenaal onder leiding van
de KCC met het leren van Koreaans knopen
(매듭: maedeup) en het traditionele spel
윷놀이: Yutnori, dat enigszins te vergelijken
is met mens-erger-je-niet. De zelfgemaakte
Koreaanse spicy rice cakes (떡볶이: tteokbokki)
vonden gretig aftrek, maar het was wachten op
de hoofdprijs: het Spicy Food Contest. In maar
liefst twee voorrondes met elk vier personen,
wisten vier dappere strijders de finale te behalen.
Uiteindelijk bleek de titelverdedigster van vorig
jaar nog even heet te zijn en mag zij met trots
de titel “De Heetste van Tanuki” dragen. Durf
jij de strijd aan volgend jaar? – Lauren Liebe
太狸記・KAMPJOURNAL
Meet & Greet Japanners
11 september
De ochtend was dan eindelijk daar, door het
dakraam van het Arsenaal scheen de zon
neer op een groep door koffie op de been
gehouden vrijwilligers. Vol verwachting
klopte hun hart, want om tien uur zouden
de Japanse studenten van de Meijo
Universiteit langs komen voor een dag met
activiteiten met de leden van LVSJK Tanuki.
verder te verkennen. Vele musea, kerken
en eetcafeetjes later zat het er om drie uur
al weer op, en na vele uurtjes met elkaar te
hebben doorgebracht moest menig van de
vrijwilligers van LVSJK Tanuki toch een
traantje wegpinken bij het vertrek van de
Japanse studenten. – Luc van der Beek
Om klokslag (Japanse precisie) tien uur waren
ze er en na een paar korte speeches en algemene
kennismaking verdeelden we ons in groepen
om deze studenten, die inmiddels al door
grote stukken van Nederland en België waren
gereisd, te laten zien dat Leiden natuurlijk
de allermooiste stad is. De tour ging langs de
weergaloze highlights zoals de Burcht, het
KOG en natuurlijk het Sieboldhuis. Vervolgens
was het, na een korte lunchpauze in het Lipsius
waar de panini’s het uitzonderlijk goed deden,
de beurt aan de Japanse studenten om in
groepen presentaties in het Engels te geven.
Gezien het feit dat we enigszins vooruit liepen
op de planning en er nog wat toeschouwers
moesten verschijnen, was er wat afleiding
nodig. Na enkele amusante verhalen van
onze vrijwilligers was er echter nog flink
wat tijd te vullen maar gelukkig zorgde
onze Haagse entertainer Anoma voor een
aantal interessante gesprekken. Aan het
einde van de middag hebben de studenten
van de Meijo universiteit nog lekker op zijn
Hollands kunnen genieten van een drankje
op het terras om zich vervolgens, zoals
gewoonlijk is bij het rondleiden van Japanse
studenten, naar het pannenkoekenrestaurant
Oudt Leyden te begeven.
Deze traditie beviel dan ook erg goed en aan het
einde van de dag werd ook nog even de Pelibar
aangedaan om na te kunnen kletsen onder het
genot van een drankje. De volgende dag was
alweer de laatste dag in Nederland voor de
studenten van de Meijo Universiteit en daarom
kregen ze enkele uurtjes om onder begeleiding
18 september vond alweer de tweede
Meet & Greet van dit jaar plaats, deze keer
met de uitwisselingsstudenten uit Japan.
We ontmoetten een gevarieerde groep: van
economie- en rechtenstudenten tot Dutch
Studies studenten. Nadat we allemaal verzameld
waren met een man of 20 bij de iconische
stadskaart op het Stationsplein, vervolgden
we onze weg naar het Molenmuseum De Valk.
Hier kregen we allereerst een informatief filmpje
over de molens die Leiden onder andere rijk is.
Er kwamen al snel vragen of deze nog in gebruik
zijn. Jaja, wisten jullie dat er een heuse molen
in Leiden staat waar je wekelijks nog meel kan
kopen? We vervolgden onze weg omhoog langs
de museumcollecties via de soms wel erg steile
trappetjes, totdat we uiteindelijk een mooi
uitzicht hadden op de stad. Een uitzicht dat in
de smaak viel bij onze uitwisselingsstudenten.
Nadat iedereen kennis had gemaakt met deze
太狸記・KAMPJOURNAL
9
verborgen Leidse schat, maakten we nog een
stadswandeling waarbij we onder andere
de Burcht aandeden en wederom werden
getrakteerd op een sfeervol aanzicht op Leiden.
Uiteraard pakten we nog een terrasje en hapten
een bitterbal weg, voordat we ons begaven naar
het pannenkoekhuis aan de Beestenmarkt.
We eindigden de avond in de Pelibar, waar we
werden opgewacht door een groep enthousiaste
Japanologen, die stonden te popelen om een
praatje te maken met onze gasten. Er was voor
deze avond speciaal Kirin bier ingeslagen door
de Pelibar, maar de Japanners leken toch ook erg
gecharmeerd van de niet uit te spreken ‘hertog’.
Al met al was het een erg geslaagde en
gezellige dag en willen we dan ook graag
iedereen bedanken voor hun komst. Mocht je
helaas niet in de gelegenheid zijn geweest om
erbij te zijn, vergeet dan niet dat er wekelijks
voor zowel beginners als gevorderden,
op initiatief van onze eigen mevrouw
Yamamoto, conversatiebijeenkomsten zullen
worden gehouden onder leiding van deze
studenten. Schroom vooral niet om een
keertje langs te komen. – Lauren Liebe
ライデン日本語会話クラブ
Leiden Japanese Conversation Club,
elke week voor beginners én gevorderden!
Iedereen is welkom, voor vragen kan je
bij mevrouw Yamamoto langs.
Beginners
* Maandag 16:00-17:00 : Arsenaal/112
* Dinsdag 11:00-12:00 : Huizinga/026
Gevorderden
* Woensdag 15:15-16:30: Arsenaal/112
* Donderdag 15:30-17:00 : Huizinga/026
10
太狸記・KAMPJOURNAL
De opruimmethode van Marie Kondo
Een geest waart rond in Japan – de
geest van het weggooien der dingen!
De laatste jaren hebben Japanse hoarders
– mensen die het extreem moeilijk vinden
afstand te doen van bezittingen en zo eindigen
in een huis dat tot het plafond vol is gestapeld
met oude tijdschriften, keukenapparatuur,
bedorven eetwaren etc. – veel aandacht
gekregen. Op het internet alleen al zijn talloze
artikelen te vinden over de Japanse hoarders
zeker sinds in het Westen series als TLC’s
Hoarding: Buried Alive op tv zijn verschenen.
Dit gedrag dat in de psychologie onder
de overkoepelende term OCD (obsessief
compulsieve stoornis) wordt geplaatst kan
volgens de antropoloog Dr. Fabio Gygi van
SOAS University of London als doel hebben een
fysieke representatie te creëren van het leven
van de compulsief verzamelaar om zo zijn
of haar identiteit te stabiliseren ondanks het
verloop van de tijd. Hoarding is echter slechts
een keerzijde van de munt die de Japanse
consumptiemaatschappij heet en aan de horizon
is een nieuwe trend verschenen: opruimgekte.
Op een zaterdag in november, zoals ik dat
wel vaker doe op zaterdagen, lekker op de
bank toen iemand me liet weten dat er in
het Algemeen Dagblad een artikel stond
over een Japanse internationale bestseller.
Dat moest ik zien! Japanse cultuur, in dat
blaadje dat nog minder diepgang heeft
dan de roddels over Abdul en Melissa in de
plaatselijke schoolkrant, dat zou leuk worden.
van de “Japanse opruimgoeroe” Marie Kondo
(近藤麻理恵:Kondou Marie). Al dan niet
bewust schetst Monica, die eindelijk heeft
geleerd op te ruimen volgens de ondertitel van
haar column, een helder beeld van de reden
voor het succes van Marie Kondo in het Westen.
Een vrouw die in een opsomming alleen in het
geval van haar Japanse opruimgoeroe en grote
rode Chinese kast nadrukkelijk bij het land
van oorsprong stilstaat en die zich afvraagt:
‘Wat als ik de rest van mijn leven alleen
maar dingen doe waar ik blij van word?’ Een
persoon die bij het probleem “te veel spullen
zonder doel, zonder plek” met een afvalbak
aan komt zetten en het dan welletjes vindt.
Dat wil niet zeggen dat Marie Kondo dit soort
consumentisme zonder blik op de toekomst
of duurzaamheid probeert aan te moedigen.
Zoals Ernst-Jan Pfauth van De Correspondent
scherp opmerkt rekent ze in haar boeken
glashard af met alledaagse misvattingen die
voorkomen dat we afstand nemen van een
voorwerp dat redelijkerwijs allang onder
in de prullenmand had kunnen liggen. Het
voorbeeld dat telkens weer terug komt is dat
van het kledingstuk dat je nooit draagt maar
niet weg kan gooien omdat je er zoveel voor
betaald hebt, “weg ermee”, zegt Marie Kondo.
En leuk was het, columniste Monica, die
er zeker van is dat het voltooid deelwoord
“gekondoot” als zodanig in de Van Dale gaat
verschijnen, doet vooral haar best iedereen
te laten weten hoe vooruitstrevend zij wel
niet is wanneer zij nadrukkelijk haar oude
kleding in de Humanitas-bak laat verdwijnen.
Zij is namelijk bekeerd door de nieuwste Zenverantwoorde badkamer-Boeddhabeeldgekte
uit het Verre Oosten: de Opruimmethode
太狸記・KAMPJOURNAL
11
Handleidingen voor het huishouden zoals
Marie Kondo’s The Life-Changing Magic of
Tidying Up: The Japanese Art of Decluttering and
Organizing (人生がときめく片づけの魔法 :
jinsei ga tokimeku katazuke no mahou) zijn in
Japan niet nieuw, al is het opmerkelijk hoe in de
marketing ervan Japansheid en het bestaan van
een Japanse opruimkunst of traditie benadrukt
worden. Kondo zelf geeft bijvoorbeeld aan
geïnspireerd te zijn door het boek De kunst
van: “Gooi weg!” (「捨てる!」技術: “suteru!”
gijutsu) geschreven door ‘modernoloog’
Nagisa Tatsumi (辰巳 渚 : Tatsumi Nagisa).
Dit boek en deze auteur zijn een belangrijke
aanwijzing wanneer we op zoek gaan naar
de oorsprong van deze opruimtraditie:
‘Modernologie’. Ja, dat las je goed, het is een
ding, in Japan heet het: “kougengaku” (孝現学).
Het gaat hier om een tak van de sociologie in
Japan die zich bezig houdt met veranderingen
in het stedelijk landschap en in de mensen die
tot stand kwamen toen Tokio uitgroeide tot de
metropool die zij nu nog steeds is. Uitleg en
analyse van sociale toestanden en gebruiken
zoals zij te vinden zijn in modern verstedelijkt
Japan, vanaf het begin van de Showa-periode
tot op de dag van vandaag, staan centraal in
dit onderzoeksgebied, maar dus ook boeken
over de gebruiken van de moderne huisvrouw.
12
Tatsumi heeft dus een goede kijk op wat er speelt
in de moderne consumentenmaatschappij
van Japan, deze kennis en haar achtergrond in
marketing leiden bij cultuurcriticus Makoto
Sakata tot vraagtekens wanneer hij Tatsumi
interviewt voor de Asahi Shinbun in oktober van
het jaar 2000 nadat Tatsumi miljoenen kopieën
van haar boek verkoopt. “Dient dit niet enkel
de belangen van fabrikanten die een weggooicultuur nodig hebben om nieuwe producten te
verkopen?”, stelt Sakata, aldus The Japan Times.
Tatsumi ontkent volgens The Japan Times
dergelijke motieven, en hoewel beiden het eens
zijn dat de consumptiemaatschappij op het
punt staat uit haar voegen te barsten en bewust
consumeren van het grootste belang wordt
verschillen Tatsumi en Sakata van mening
over de manier waarop. Sakata zou liever zien
dat dingen die geen geluk brengen en niet
gebruikt worden ook niet aangeschaft worden.
Maar waarom dan toch weggooien? En dit is
waar ik me op glad ijs zal begeven door te stellen
dat het compulsief aanschaffen en weggooien een
zelfde oorzaak hebben. Ontevredenheid, over
identiteit, keuzes uit het verleden en onmacht.
Waar hoarders volgens Dr. Gygi krampachtig
vasthouden aan hun identiteit stel ik dat de
over-consumerende opruimer krampachtig
op zoek is naar een nieuwe identiteit.
太狸記・KAMPJOURNAL
Dat is overigens niet een idee dat ik zomaar
uit de lucht grijp. Kjeld Duits, een al 33
jaar in Japan verblijvende journalist spreekt
van een “tekortkoming” die Japanners
eerder als zodanig zullen accepteren en
zelfs charmant kunnen vinden. Onze eigen
mevrouw Dr. Winkel zegt bovendien voor De
Correspondent dat “streven door oefening je
steeds verder in een specifieke bezigheid te
bekwamen in Japan een gangbare manier is om
persoonlijke tekortkomingen te overwinnen”.
Tenslotte is het in de column van Monica
dat wij zien hoe de volgelingen van KonMari
zelf ook bewust zijn van een gebrekkigheid in
hun gebruikelijk aanpak van in dit geval het
huishouden. Schertsend verbetert Monica
zichzelf wanneer ze zegt: “Nou is mijn huis niet
eens overvol – behalve dat de deur van de berging
niet meer dicht kan – en toch blijf ik maar
opruimen.” En waarom blijft ze dan toch maar
opruimen? Door die spullen zonder doel of nut
die ze blijft tegenkomen, door dat jurkje dat
ze telkens weer ziet maar nooit aan gaat doen.
Tegelijkertijd zien we in haar column iets
anders, een overpeinzing misschien of een
volledig gebrek aan enig toekomstperspectief:
“Wat als ik de rest van m’n leven ook kondo?
Kennissen nooit meer terugbellen, het
schoonmaken uitbesteden, statiegeldflessen
niet meer terug brengen, etc. [sic]” De op het
leven-in-het-hier-en-nu gefocuste wel-of-geentokimeku methode lijkt zo niet alleen af te
rekenen met het verleden, maar ook totaal geen
oog te hebben voor de gevolgen van beslissingen
voor de eigen toekomst en die van anderen.
Zou
de
eigenlijke
boodschap
van
een
Kondo-methode
zijn:
“Consumenten aller landen verenigt u”?
Amy Chavez spreekt zich in de rubriek
“Japan Lite” van The Japan Times verder
uit over de waarde van erfstukken voor
volgende generaties. Meer informatie over
Marie Kondo en haar opruimmethode zijn
te vinden op haar officiële websites, blog,
en YouTube-pagina. – Vincent Meijer
太狸記・KAMPJOURNAL
13
Owaranai, it’s my real story, you
gota feel me homie - Hip hop in Japan
Het is misschien nog moeilijk om het je voor
te stellen tegenwoordig, maar er was ooit een
tijd dat hip hop zo’n beetje het coolste was
dat er bestond. Nog ver voordat Drake en
Kanye West de zware beats inwisselden voor
autotune en Kendrick Lamar de wereld in werd
geroepen om het genre in leven te houden,
waren het de grove teksten van Eminem, de
strakke rijmschema’s van The Wu-Tang Clan
en de rivaliteit tussen de twee grootheden
Tupac Shakur en Notorious B.I.G. die een
verse jongerencultuur in hun greep hielden.
Ook in Japan was deze impact voelbaar.
Zeebra, Dabo, Anarchy, het zijn slechts
enkele namen van de vele rappers die
Japan rijk is. Hip hop werd een gigantisch
fenomeen in Japan. Het werd zelfs zo
populair dat Japanse jongeren de uiterlijke
kenmerken van de Afrikaans-Amerikaanse
rappers over begonnen te nemen. De
blackface-Japanner
werd
een
begrip.
Deze yellow negro (de titel van een artikel
hierover door Joe Wood) had niet alleen een
donkerder gemaakte huid en een afrokapsel,
maar ook losse kleding, sieraden, noem maar
op. Dit fenomeen bracht felle kritiek op de
Japanse hip-hopfans terweeg. Het zou niet
authentiek zijn, een slechte imitatie van de V.S.
De Japanse jongeren werden bestempeld met
allerlei labels die mogelijk zouden verklaren
waarom zij ‘zwart wilden zijn’. Misschien wel
de merkwaardigste hiervan kwam van Nina
Cornyetz in haar artikel Fetishized Blackness: Hip
Hop and Racial Desire in Contemporary Japan.
De begeerte naar het donkere ras wordt door
Cornyetz met drie woorden uitgelegd: black
phallic empowerment. In andere woorden,
het kompas dat naar het noorden wijst is bij
de Afrikaans-Amerikaanse man van zodanige
proportie dat het een reactie van verlangen
uitlokt bij de bescheiden Japanse staatsburger.
Alle serieuze academische bevindingen terzijde,
de opkomst van hip hop in Japan is wel degelijk
een interessant fenomeen om te bestuderen.
Beide afbeeldingen illustreren de uiterlijke kenmerken van de Japanse hip-hopfans
14
太狸記・KAMPJOURNAL
Grandmaster Flash die aan het draaien is op een
hip hop feest in The Bronx, New York
De Japanse rapper Zeebra
Deze interesse ligt misschien niet direct in
de vraag ‘waarom willen Japanse Jongeren
zwart zijn?’, maar wellicht wat meer in de
vraag ‘wat betekent hip hop voor hen?’. Dit
klinkt misschien erg breed, en dat is het ook,
maar het is ook niet mijn doel om hier in krap
duizend woorden een mooie conclusie over te
trekken. Wat ik wel ga doen is aan de hand van
voorbeelden van zowel enkele Amerikaanse als
Japanse rapartiesten laten zien welke kracht
het medium voor sommigen kan dragen.
Van hieruit verspreidde de vibe zich naar de
rest van Amerika. Groepen als N.W.A. (Niggaz
Wit Attitude) en Public Enemy gebruikten
het om onrechtvaardigheid tegen zwarte
burgers te bevechten. In het nummer Fuck
Tha Police rapt Ice Cube van N.W.A.: “Fuck the
police coming straight from the underground.
/ A young nigga got it bad cause I’m brown.
/ And not the other color so police think. /
They have the authority to kill a minority.”
In 1982 kwam de hit The Message van
Grandmaster Flash and the Furious Five uit.
Met de woorden “It’s like a jungle sometimes, it
makes me wonder how I keep from goin’ under”
werd in één zin de gruwels van het leven in de
achterstandwijken van New York geschetst.
Drugsgebruik, misdaad en armoede was hier
meer regel dan uitzondering. Hip hop fungeerde
hier als een manier om dit te verwerken en te
vergeten. De mixfeestjes van onder andere DJ
Kool Herc en Afrika Bambaata verenigden
rivaliserende
bendeleden
en
vormden
een bron van inspiratie voor toekomstige
rappers, waaronder ook Grandmaster Flash.
Helaas is geen enkel land probleemloos en
ook in Japan was men zich bewust van de
kracht die je met het genre over kon brengen.
In Japanse rapnummers zal je problematiek
vinden van afwijzing door de maatschappij,
van de nasleep van de Tweede Wereldoorlog,
van de ellendige leefomstandigheden in de
achterbuurten van Mukaijima in Kioto. In het
nummer Street Dreams geeft rapper Zeebra
kritiek op het gebrek aan individualiteit in
de Japanse maatschappij. Als ambitieuze
beginnende rapper probeerde hij een identiteit
te creëren maar werd hierom alleen maar
bekritiseerd. Nu hij succesvol is kijkt hij hier
op terug en wrijft hij het de critici nogmaals
in het gezicht wat hij allemaal bereikt heeft.
太狸記・KAMPJOURNAL
15
Natuurlijk is hip hop een enorm groot
muziekgenre en het wil zeker niet zeggen
dat in elk rapnummer een zware boodschap
overgebracht wordt. Integendeel, in het
grootste deel van de nummers wordt vaak
vooral op pientere wijze met woorden en
rijmen gespeeld. Hip hop is echter wel een
genre waar men frustratie en kritiek kwijt kan.
Bestuderen hoe dit te werk gaat in de praktijk
kan verassende resultaten opleveren. Hierbij is
het wel belangrijk om er niet meteen algehele
conclusies uit te trekken, want voor je het weet
ga je nog geloven dat mensen bepaalde muziek
luisteren in de hoop dat hun rampetamp er
spontaan van zal gaan groeien. – Steffen de Jong
In de videoclip van het eerder besproken ‘Street Dreams’ zien we rapper Zeebra en zijn vrienden allemaal in een opvallend t-shirt bedrukt met de vlag van de rijzende zon. Ook in het nummer zelf benadrukt Zeebra trots te zijn op zijn Japanse identiteit. Hiermee gaat Zeebra in feite in op de eerder besproken kritiek op de uiting van hip hop in Japan, welke op een slappe imitatie van Amerikaanse hip hop
gebaseerd zou zijn.
Note van de editor: Voor zij die denken dat het
idee van rap als een middel om je mannelijkheid
(en daarmee de grootte van je penis) aan de
wereld kenbaar te maken niet serieus te nemen
zijn, hiernaast wat lyrics van grote hits door de
jaren heen (waarschuwing: expliciete inhoud):
The 2 Live Crew, Me So Horny, 1989:
“Girls always ask me why I fuck so much / I say
‘What’s wrong, baby doll, with a quick nut?’ /
‘Cause you’re the one, and you shouldn’t be mad /
I won’t tell your mama, if you don’t tell your dad”
16
Sugar Hill Gang, Rapper’s Delight, 1979:
“He can’t satisfy you with his little worm, /
but I can bust you out with my super sperm!”
Ginuwine, Pony, 1996:
“Gotta be compatible / Takes me to my
limits / Girl when I break you off / I promise
that you won’t want to get off / If you’re
horny, let’s do it / Ride it, my pony / My
saddle, ’s waiting / Come and, jump on it”
504 BOYZ, Wobble Wobble, 2000:
“They want that soldier dick that you
only get from that soldier clique, / That
Whoa! bitch I told ya’ dick, welling up”
Kanye West, Black Skinhead, 2013:
“I keep it 300, like the Romans /
300
bitches,
where’s
the
Trojans”
太狸記・KAMPJOURNAL
De zeemeerminnen van Zuid-Korea
Een vraagje voor de dames: Wat zien jullie
jezelf doen over 60 jaar? Lekker rustig van je
laatste jaren genieten? Lekker sportief nog
elke dag bewegen? Of met je bejaardengang
elk weekend losgaan in de club? Wat het ook is,
waarschijnlijk niet datgene dat ze op Jeju-eiland
in Zuid-Korea doen. Daar speuren vrouwen
van begin 60 tot aan eind 80 jaar uren lang
de zee af op zoek naar octopussen, zeewier,
zeeslakken, noem maar op. Gekleed in een
wetsuit en met een zwembril op duiken ze 20
meter naar beneden en dat zonder duikflessen.
Maak kennis met deze bijzondere vrouwen,
die ook wel “de laatste zeemeerminnen op
aarde” worden genoemd, de Haenyeo (해녀).
Met een enorm net vol met trompetschelpen
en zeeslakken komt de eenenzeventigjarige
mevrouw Kimhet water uit. “Vandaag was een
rustige dag”, vertelt ze. “De stroming was te
sterk, dus vandaag konden we maar vijf uur in
het water blijven”. De dagopbrengst bestaat uit
zo’n twintig kilo aan schatten van de zeebodem
ter waarde van 300.000 won, ongeveer 250
euro. “De zeeslakken exporteren we naar Japan.
Daar worden ze in restaurants geserveerd”. In
het clubhuis ontmoet ze andere Haenyeo. Deze
vrouwen hebben, net als mevrouw Kim, al
minstens 30 jaar ervaring in het vak. De vrouwen
hebben in al die jaren een hechte band met
elkaar gevormd en kennen elkaar door en door.
De oudste in het gezelschap is een dame van 86
die al 50 jaar dit enorm zware werk verricht.
Het fenomeen van de Haenyeo bestaat al
eeuwen. In het begin waren het mannen die dit
werk verrichten, maar later namen de vrouwen
dit over. Een van de redenen hiervoor is dat
het vrouwelijk lichaam beter bestand is tegen
de condities waarin ze moeten werken, zoals
het koude water. De duikvangst is een van de
weinige manieren om fatsoenlijk rond te komen
op Jeju-eiland. Dat de vrouw nu kostwinner
werd had ook gevolgen voor de rolverdeling
van mannen en vrouwen in het huishouden. De
man lette op de kinderen en deed de dagelijkse
boodschappen en de vrouw verdiende de
centjes. In een patriarchische samenleving zoals
in Zuid-Korea was dit uniek. Nu betekenende
het ook weer niet dat vrouwen alle touwtjes
in handen hadden. De mannen bleven op
bestuurlijk en politiek gebied gewoon de baas.
Helaas is dit fenomeen aan het uitsterven.
De traditie werd van moeder op dochter
overgedragen, maar door de veranderende
maatschappij zijn er nauwelijks nog vrouwen
bereid om in de voetsporen van hun moeder
te treden. Zij verkiezen een kantoorbaantje
in de stad boven het zware werk dat al
eeuwenlang
wordt
gedaan.
verdienen.
Ik ben trots dat ik hard genoeg gewerkt
heb om hun college te kunnen betalen”.
Vanuit de Zuid-Koreaanse overheid is er
veel bewondering voor deze vrouwen De
autoriteiten doen er zoveel als kan aan om de
Haenyeo zo lang mogelijk te behouden. Zo
betaalt de lokale overheid hun medische kosten
en levensverzekering. De Zuid-Koreaanse
overheid heeft hen speciale rechten gegeven
om hun producten te verkopen. Ook zijn de
Haenyeo een geliefde toeristische attractie.
De Zuid-Koreaanse overheid probeert al jaren
de Haenyeo op de UNESCO werelderfgoed
lijst te krijgen. Dus voor de mensen die
ergens in de komende jaren van plan zijn om
naar Jeju-eiland te gaan; kijk eens of je deze
zeemeerminnen kunt spotten. – Jerry da Costa
太狸記・KAMPJOURNAL
17
Eindelijk volwassen: seijin no hi
Volwassen worden is zowel een zegen als
een vloek. Je bent niet langer meer gebonden
aan het ouderlijk gezag en je kan dus (in
principe) doen wat je wilt. Of je je nu in de
kroeg wil volladen met allerhande alcoholische
versnaperingen of dat je een pizzaontbijt
neemt terwijl je naar de zoveelste herhaling van
Married...With Children kijkt, het kan allemaal.
Tegelijkertijd moet je je ook gaan verdiepen
in de politiek en je eigen verzekeringen lenen,
waardoor je soms nog wel eens terugverlangt
naar de dagen waarop je met je poppenhuis
zat te spelen zonder je zorgen te maken over
“inboedelverzekeringen” of “eigen risico”. Hoe
je het ook bekijkt, volwassen worden wordt
gezien als een grote mijlpaal in je leven. In Japan
is dit niet anders. In dit artikel kijken we naar
hoe jonge Japanners vieren dat ze minderjarig
zijn op de Japanse feestdag seijin no hi.
een gebruik dat ohaguro (お歯黒) wordt
genoemd. Zwarte tanden werden gezien
als een schoonheidsideaal en de zwarte verf
voorkwam dat tanden gingen rotten. Jongens
mochten vanaf hun 15e hun haar knippen.
Beide geslachten mochten nu ook volwassen
kledij aan en hun haar werd opgestoken Pas
na 1948 werd de leeftijd waarop jongeren
meerderjarig worden verklaard voor beide
geslachten vastgesteld op 20 jaar en werd
seijin no hi een nationale feestdag. Deze dag
werd altijd op 15 januari gevierd tot 2000 en
de invoering van het Happy Monday systeem
(ハッピマンデイ制度: happi mandei seido).
Dit systeem zorgt ervoor dat als een nationale
feestdag normaal op een zaterdag of zondag
valt, deze verschoven word naar de maandag,
zodat de Japanners niet hun vrije dag mislopen.
Seijin no hi wordt nu altijd gevierd op de tweede
maandag van januari: dit jaar was dat 11 januari.
De viering vandaag de dag
Japanners mogen aan de ceremoniën van de
seijin no hi deelnemen als zij 20 worden tussen
2 april van het vorige jaar en 1 april van het
huidige jaar. Voor deze gelegenheid trekken
ze hun mooiste kleren aan: vrouwen gaan
gekleed in een furisode (振袖: een kimono
met lange mouwen). Deze zijn erg duur, en
worden meestal geleend van familie of gehuurd.
Aangezien het aantrekken van een traditionele
furisode een karwei is wat de gemiddelde
Oorsprong van Seijin no Hi
Seijin no hi (成人の日: Meerderjarigheidsdag)
is de dag waarop jonge Japanners vieren
dat ze eindelijk meerderjarig zijn. In Japan
word je vanaf je twintigste gezien als
volwassene en vanaf deze leeftijd mag je o.a.
autorijden roken en alcohol drinken. Speciale
ceremoniën voor de overgang van kind naar
volwassene worden al uitgevoerd sinds de
Nara periode (710-794) voor meisjes van
13 en jongens van 15 jaar. Meisjes mochten
na hun dertiende hun tanden zwart verven:
18
太狸記・KAMPJOURNAL
Japanse vrouw niet zelf kan uitvoeren, gaan
ze vaak naar een schoonheidssalon waar ze
worden aangekleed en waar vaak ook gelijk
hun haar en make-up wordt gedaan. Mannen
gaan soms gekleed in een zwarte kimono
en traditionele hakama (袴: een soort lange
rok), maar tegenwoordig trekken ze steeds
vaker gewoon een pak aan. Aangekleed en
wel gaan ze naar de plek van de ceremonie:
dit kan gewoon het stadhuis zijn, maar soms
ook een vliegveld of zelfs een attractiepark.
Hier geven burgemeesters en andere officiëlen
toespraken en krijgen de (bijna) 20-jarigen een
klein cadeautje. Hierna is er gelegenheid om
foto’s te maken, wat ook veel wordt gedaan:
je hebt niet elke dag van die mooie kleren aan.
Na de plechtigheden gaan de nu volwassenen
naar huis om zich om te kleden en gaan ze
daarna weer op pad naar lokale izakaya (居
酒屋: kroegen) om hun meerderjarigheid te
vieren met een paar (alcoholische) drankjes.
Verminderde populariteit?
Hoewel seijin no hi nog steeds een nationale
feestdag is, is de opkomst van jonge mensen de
laatste jaren drastisch gedaald. Een mogelijke
verklaring hiervoor kunnen we vinden in het
zeer lage geboortecijfer van Japan. In 2014
was het geboortecijfer 1.42: dit terwijl de
samenleving een geboortecijfer van minimaal
2.07 nodig heeft om te stabiliseren. Er komen
steeds minder jonge mensen bij, terwijl
tegelijkertijd het aantal ouderen stijgt, wat een
vergrijzing van de Japanse samenleving als
gevolg heeft. Een andere reden is dat de meeste
Japanse jongeren lijden aan wat wordt
omschreven als het Peter Pan syndroom: ze
willen, net als Peter Pan, altijd kind blijven
en niet opgroeien. Dit is ook zichtbaar in het
bekende beeld van de hikikomori (引き篭も
り): iemand die dagen lang alleen maar in zijn
kamer zit te gamen en geen contact heeft met de
buitenwereld. Zij willen of kunnen niet voldoen
aan de verwachtingen die de omgeving van
hen heeft (ze bezwijken bijvoorbeeld onder de
prestatiedruk op school) en trekken zich terug
in hun eigen wereldje, met sociaal isolement
als gevolg. Er zijn er ook een aantal incidenten
geweest bij de vieringen, zoals in 2001 in
Naha, toen een groep dronken feestvierders
de ceremonie onderbrak. Dit zorgde ervoor
dat er tegenwoordig politiebewaking is bij
een groot deel van de vieringen. Ook wordt
er geklaagd door sprekers dat de jeugd niet
oplet bij de toespraken en op hun mobieltjes
zitten te spelen of met anderen zitten te praten.
Er zijn zelfs gevallen geweest van sprekers
die werden uitgejouwd door het publiek.
Seijin no hi is een belangrijke dag voor veel
Japanse jongeren. Het markeert een belangrijke
mijlpaal in hun leven: de overgang van kind
naar volwassene. Ouders pinken stiekem een
traantje weg bij het zien van hun opgegroeide
kinderen en de rest van Japan (en een handjevol
buitenlanders) genieten vooral van de mooie
kleren van de jeugd. Helaas kampt de viering de
laatste jaren met een dalend aantal jongeren wat
meedoet en wat incidentjes. Als de opkomst op
de seijin no hi blijft afnemen, is de kans groot dat
dit evenement in de toekomst zal verdwijnen.
Dus mocht je volgende januari in Japan zijn,
grijp je kans en schiet veel plaatjes van de mooie
kimono’s en pakken. – Hannelieke Soppe
太狸記・KAMPJOURNAL
19
Afkeer van de werkcultuur in ZuidIn Nederland houden we over het algemeen
niet zo van werken. We werken van 9 tot
5 en als het even kan stoppen we al om
4 uur. Overwerken doen we niet graag,
tenzij we er ink wat voor terug krijgen en
zelfs over het jaarlijks bedrijfsetentje wordt
geklaagd dat het buiten werktijd valt.
De baas wordt hier beschouwd als een
normale werknemer en als deze teveel
macht uitoefent komen de werknemers voor
zichzelf op, waardoor de baas niet anders
kan dan compromissen sluiten. De meeste
van ons zouden het dan zwaar te verduren
krijgen in menig Zuid-Koreaans bedrijf.
Daar bestaat in de meeste gevallen een strikte
hiërarchie tussen verschillende werknemers.
Overwerken is eerder regel dan uitzondering
en als de baas met de werknemers tot diep
in de nacht wilt drinken dan moet je een
goede reden hebben om te kunnen weigeren.
De nieuwe generatie werknemers lijkt
niet zo te zitten wachten op een baantje
in het Zuid- Koreaanse bedrijfsleven
en
zoeken
massaal
een
uitweg.
20
De wortels van het Zuid-Koreaanse
bedrijfsleven lijken te liggen in de principes van
het confucianisme. Zo komt de hiërarchische
structuur van het principe van de kinderlijke
piëteit. De jongere, minder ervaren werknemers
gehoorzamen de oudere werknemers en o eren
hun eigenbelang op om zo aan de wens van
deze oudere werknemers te kunnen voldoen.
Daartegenover staat dat de oudere werknemers
een mentor-rol spelen of soms een vader guur
zijn voor de jongere werknemers. Dit moet het
kantoor ook als een tweede thuis laten voelen.
Een ander principe van het confucianisme ligt
aan de basis van een gevoel van collectiviteit.
Deze opvatting zorgt ervoor dat werknemers
zich samen met hun collega’s verantwoordelijk
voelen voor de prestaties van hun bedrijf. Ze
zullen eerder praten over prestaties behaald
door hun bedrijf of afdeling dan nadruk te
gaan leggen op hun eigen bijdrage en in
tegenstelling tot bijvoorbeeld in Nederland,
waar individualiteit als belangrijke waarde
geldt, kunnen Zuid-Koreaanse bedrijven
vaak wel rekenen op werknemers die bereid
zijn ten onder te gaan met het bedrijf.
太狸記・KAMPJOURNAL
De tijden zijn echter aan het veranderen.
Zaken als globalisatie zorgen ervoor dat ZuidKoreanen meer en meer kennismaken met
andere culturen. Zij zien de verschillende
opvattingen
in
werkhouding
tijdens
studiereizen of zakenreizen naar het
buitenland. Deze (vaak meer relaxte)
werkopvatting spreekt veel Zuid- Koreanen
aan, vooral de jongere generatie. Veel
studenten investeren veel tijd in het beheersen
van de Engelse taal. Ze ambiëren een loopbaan
in het buitenland, niet zozeer vanwege een
spannende uitdaging, maar meer om zo aan de
Koreaanse werkcultuur te kunnen ontsnappen.
De multinationals bestaan niet alleen uit
buitenlandse bedrijven die gevestigd zijn in
Zuid-Korea, maar ook uit de grotere ZuidKoreaanse bedrijven als Samsung. Bij deze
grotere bedrijven zal je iets minder snel
verplichte drinkavonden vinden en jongere
werknemers zijn een stuk minder tijd kwijt met
ko e halen voor hun senioren. Een belangrijke
reden voor deze versoepeling is het aantrekken
van buitenlandse werkkrachten die de ZuidKoreaanse werkcultuur niet gewend zijn.
De Zuid-Koreaanse overheid heeft weliswaar
een werkweek van maximaal 40 uur in de
wet vastgesteld, toch wordt deze wet slecht
nageleefd en veel werknemers werken veel
meer dan o cieel is toegestaan. Hoewel veel
jongeren een carrière in het buitenland zeggen
te ambiëren zeggen de meeste ook dat de kans
klein is dat ze dit ook daadwerkelijk gaan doen.
Het feit dat ze hun familie moeten achterlaten
is een enorm obstakel. Niet een heel vreemde
gedachte, zeker niet in een land waar liale
piëteit nog steeds een belangrijke waarde is.
Net als in andere landen zal in Zuid-Korea
vergrijzing optreden en dus zal het aantal
mensen dat actief is op de arbeidsmarkt
dalen. Bedrijven zullen hun werkcultuur
moeten aanpassen om aantrekkelijk te worden
voor mensen buiten Zuid-Korea. En zoals
eerder is uitgelegd geldt dit niet alleen voor
buitenlandse werknemers: een soepelere
relatie tussen werknemers zal ook de nieuwe
Zuid-Koreaanse generatie, die massaal hun a
eer van de traditionele werkcultuur uiten, in
eigen land kunnen houden. Het confucianisme
is absoluut nog niet uit het Zuid-Koreaanse
bedrijfsleven verdwenen, maar met de komst
van globalisatie is het steeds lastiger om alle
waarden in stand te houden. – Jerry da Costa
Vaak wordt als reden gegeven om de kans op
de arbeidsmarkt te vergroten en dan vooral
de kans om bij een multinational aan de slag
te kunnen. Bij deze multinationals is er veel
minder sprake van een strikte hiërarchie
dan bij de traditionele Koreaanse bedrijven.
太狸記・KAMPJOURNAL
21
Koreaanse staatscontrole
op geschiedenis
Het zal weinigen vreemd zijn, die betrokken
zijn met een studie in Oost-Azië, dat
Zuid-Korea nogal vaak langs komt in het
nieuws als het gaat om gesteggel over de
geschiedenis. Deze keer is het echter niet
met hun overzeese buren, maar met zichzelf,
in een debat waarvan je zou kunnen zeggen
dat het gaat om ‘de vrijheid van interpretatie.’
Het meerderheidskabinet van de Saenuripartij onder president Park Geun-hye stuitte
op flink verzet uit verschillende hoeken van
onderwijsinstellingen in Zuid-Korea, na een
wetsvoorstel dat pleitte voor ‘één versie
van geschiedenis.’ Indien het wetsvoorstel
ingevoerd zou worden, betekent dit dat
de overheid het recht krijgt om als enige
geschiedenisboeken te mogen publiceren voor
secundair onderwijs in Zuid-Korea. Het kabinet
tracht, naar eigen zeggen, ernaar te streven om
onduidelijkheid weg te nemen onder scholieren.
Meerdere lesmethoden zouden oorzaken van
verwarring zijn in discussies tussen scholieren
van verschillende scholen en volgens de
minister van Onderwijs Hwang Woo-yeo
leidt dat alleen maar tot ‘onnodige discussies.’
Het voorstel werd vorig jaar rond deze tijd
gemaakt, nadat naar buiten kwam dat een
schoolboek uitgegeven door Kyohak Publishing
vol zat met fouten en misinterpretaties van
de geschiedenis. Critici beargumenteerden
dat het een te rooskleurig beeld schetste
van de Japanse kolonisatie periode en dat
het te weinig aandacht besteedde aan de
naoorlogse periode. Deze werd gekenmerkt
door meerdere militaire dictators, inclusief
het regime van Park Chung-hee, de vader van
de huidige president. Het is noodlottigerwijs
precies tijdens het regime van Park Chung-Hee
geweest dat staatsgeleide geschiedenisboeken
in 1974 hun intrede deden tot de afschaffing
ervan (en dat enkel voor secundair onderwijs)
in het nog verrassend recente 2002.
duidelijk
door
aan
te
geven
22
waarom het huidige materiaal vervangen moet
worden. Hij verwees tijdens zijn toespraak naar
een recent onderzoek uitgevoerd door het
“Korea Institute for Curriculum and Evaluation”,
een denktank van de staat. De grootschalige
enquête gehouden onder volwassenen,
leraren en studenten leverde op dat een door
de staat gepubliceerd geschiedenisboek
gesteund werd door 56,2 procent van de
docenten en 56,1 procent van de ouders. In
een ander onderzoek, uitgevoerd in opdracht
van de belangrijkste oppositiepartij New
Politics Alliance for Democracy (NPAD), zou
bijna 78% procent van de ondervraagde
docenten tegen het wetsvoorstel zijn.
Deze enquête werd gehouden onder enkel
geschiedenisdocenten of docenten die
maatschappelijke onderwerpen onderwezen.
De debatten rondom de inhoud verbergen
volgens sommigen een veel meer politiek
gedreven agenda. Het percentage politiek
links georiënteerde docenten ligt hoog
onder geschiedkundigen. Conservatieven
zouden geloven dat dit de manier van
onderwijzen
beïnvloedt
en
daarmee
de
middelbare
scholieren
worden
gehersenspoeld
met
linkse
ideologie.
太狸記・KAMPJOURNAL
Middelbare scholieren die, ten tijde van de
volgende verkiezingen in 2017, stemgerechtigd
zullen zijn. Kim Moo-sung van de Saenuri Partij
gaf hier aanzet toe in een interview. ‘We proberen
om geschiedenisboeken te standaardiseren
in een neutraal perspectief, voordat linkse
docenten de studenten hebben doordrongen
met hun negatieve blik op de geschiedenis.’
Punten van kritiek vanuit de huidige regering
zijn dat er slechts kort aandacht wordt besteed
aan het probleem van seksuele slavernij van
Koreaanse vrouwen door Japanse soldaten
tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast
wordt Rhee Syng-man, de eerste president van
Zuid-Korea, door veel schoolboeken kritisch
omschreven als een dictator met veel gebreken
en met weinig oog voor de voortgangen die hij
in Zuid-Korea geboekt heeft. Ten slotte heerst
er in de verschillende geschiedenisboeken
verdeeldheid over de beschrijving van Park
Chung-hee, waarbij hij in sommige boeken
wordt omschreven als een groot leider die ‘de
snelle groei van Zuid-Korea uit de as van oorlog
had geleid’ en andere boeken hem simpelweg
omschreven als een ‘pro Japanse dictator.’
In hun geschreven verklaring benadrukten
de rechtsgeleerden het constitutionele
perspectief dat de Zuid-Koreaanse regering
moet
nastreven.
Het
Zuid-Koreaanse
Grondwettelijke Hof behandelde precies dit
onderwerp in 1992, maar kwam niet met een
hard besluit. De grondwet geeft sindsdien aan
dat Koreaanse taalboeken constitutioneel door
de staat gepubliceerd mochten worden, maar
zei dat in het geval van geschiedenis boeken
het ‘afgeraden’ werd omdat het onmogelijk zou
zijn een enkele theorie als correct te kunnen
beschouwen en dat het hebben van meerdere
meningen zijn eigen voordelen heeft.
Yonsei Universiteit gaf een eigen verklaring
vrij en gaf aan dat het in strijd is met de
principes van het creëren van democratische
waarden en creatieve onderwijsvorming.
De Saenuri-partij heeft als antwoord op
de negatieve reacties hun plan aangepast.
Er is inmiddels een commissie opgezet die
de kwaliteit en eerlijkheid van Koreaanse
geschiedenisboeken moet gaan garanderen.
Er komen strengere eisen waaraan uitgevers
moeten voldoen, in plaats van dat de staat zelf
gaat publiceren. Het veroorzaakt gemengde
reacties onder academici in Zuid-Korea, die
liever het complete afblazen van de plannen dan
aanpassing hadden gezien, maar het lijkt erop dat
deze veranderingen in het beleid doorgevoerd
gaan worden en dus kunnen vooraanstaande
geschiedkundigen maar beter proberen een
vinger in de pap te krijgen door zich bij de
commissie te voegen. – Sander Breeuwer
Ondanks de argumentatie van Hwang Wooyeo kwamen er meer dan 200 professoren van
geschiedenis en recht bijeen om te protesteren
tegen
de
voorgestelde
hervormingen.
太狸記・KAMPJOURNAL
23
Psycho-Pass filosofie
In dit stuk wil ik het hebben over de anime
Psycho-Pass (サイコパス
: Saiko Pasu)
geschreven door Gen Urobuchi en wil ik een
paar begrippen die in deze anime worden
gebruikt bekijken en uitleggen. Veel anime is
namelijk deels fantasie en deels uit onze wereld
gestolen ideeën die de schrijvers zo in hun
anime verwerken dat we het vaak niet eens door
hebben. Maar eerst, zodat de lezers die PsychoPass nog niet kennen het ook mee kunnen lezen
en misschien wel hierdoor overwegen om de
anime te gaan kijken leg ik eerst even in het
kort uit waar dit verhaal zo ongeveer overgaat.
Het verhaal volgt detective Akane Tsunemori
een nieuweling bij het detective bureau. Samen
met haar collega’s en ondergeschikten, die in
de serie bekend staan als “Enforcers”, lossen ze
problemen op in de stad. Ze krijgen hun orders
van een al ziend en calculerend rechts systeem
genaamd “The Sybil System”. Dit systeem kan
door middel van scans en checks van mensen
hun ‘psycho-pass’, een pas die je mentale
toestand bijhoud, beoordelen of deze persoon
in kwestie het systeem zou kunnen schaden
en of de persoon stress opwekt bij mensen.
Het systeem rekent ook uit of een persoon
niet misschien in de toekomst schade
zou kunnen aanrichten om zo stress in de
toekomst te voorkomen en de bevolking
in een stressloze wereld te laten leven.
24
Hiernaast zorgt The Sybil System ook nog
voor dingen zoals de best passende baan,
het verbouwen van voedsel, etc. Het is dus
voor een groot deel een zelfvoorzienend
apparaat. Akane krijgt veel te maken met dit
systeem en merkt dat de wereld, de inwoners
en volgers van dit systeem en het systeem
zelf, niet lijkt wat men denkt dat het is.
Nu jullie een beetje een idee hebben van de
serie ga ik beginnen met het in perspectief
leggen van dit systeem genaamd “The Sybil
System” tegenover de echte wereld en
de daarbij horende begrippen uitleggen.
De manier waarop “The Sybil System” besluit
mensen in of uit de samenleving te sluiten
voordat deze mensen überhaupt een misdaad
hebben gepleegd, waarop dus het geluk van
de meerderheid boven het geluk van het
individu geplaatst wordt, geeft aan dat dit
een utilitaristisch systeem is. Maar wat zou er
gebeuren in het geval dat we dit systeem in de
echte wereld zouden hebben, mensen hebben
hierover nagedacht en er zijn voorstanders
geweest. Dus wat zijn dan de voordelen
van zo een systeem en wat zijn de nadelen?
In het geval van “The Sybil System” zouden
voordelen zijn dat zolang je luistert naar
dit systeem en niks fout denkt je een
stressloos gelukkig leven kan lijden.
太狸記・KAMPJOURNAL
Dit echter alleen als je bij de meerderheid
behoort. Utilitarisme, zoals hierboven
beschreven, is een systeem dat naar handelingen
streeft die zorgt voor een grote mate van geluk.
Maar dit is in de praktijk meestal onmogelijk
en dus komt men op andere oplossingen.
In de anime wordt het eindresultaat door het
systeem als het belangrijkste gezien en er wordt
alles aan gedaan om de meerderheid gelukkig
te houden ten koste van individuen. Als je te veel
onrust veroorzaakt of er berekend wordt dat er
een kans bestaat dat je in de toekomst onrust
gaat zaaien door je mentale instabiliteit word je
uit de weg geruimd zonder dat je ook maar iets
slecht hebt gedaan. De daad van het oppakken
van deze persoon zorgt voor zekerheid dat
de meerderheid gelukkig blijft en is dus een
handeling die met als doel het behouden
van geluk en wordt dus goed gekeurd door
het systeem. In de wereld van PsychoPass wordt dit gezien als een goede daad.
Simpele voorbeelden hiervan worden vaak
gebruikt en zie je dan ook in verscheidene series,
maar ook in lms, zoals in Batman: The Dark
Knight. Het voorbeeld komt in het kort neer op:
er zijn twee boten waarvan een met 200 mensen
en een met 300 mensen. Je krijgt de keuze om
een van de boten te redden maar de andere
boot gaat er zeker weten aan. Wat is je keuze?
Utilitarisme is het streven naar het kiezen van
dedaaddiezorgtvoorhetmeestegelukzorgt
en in dit geval is er geen optie die zorgt voor
meer geluk dan het kiezen voor de boot met
300 mensen erop waarmee dus 200 mensen
maar aan hun lot over worden gelaten. Maar is
dit moreel correct? Wat nou als jou familie op
de boot zat met de minderheid? Wat nou als jij
op de boot zat die de minderheid had? Kritiek
op het utilitarisme is dan ook dat men alleen
maar kijkt naar de uitslag van daden maar
niet naar hoe deze worden uitgevoerd en dit
probleem zien we goed terug in Psycho-Pass.
Verder werkt dit systeem als een panopticon.
Een panopticon, ook wel een alziend systeem
is een systeem dat alles en iedereen in de
gaten houdt en controleert. Zoals ik al eerder
heb beschreven en zoals de naam al zegt “The
Sybil System” is een systeem, een futuristisch
systeem dat iedereen controleert op hun
mentale toestand en stress. In de anime merk
je ook de controle en macht die dit systeem
heeft over de mensen in combinatie met het
utilitarisme waarnaar dit systeem streeft. In
utilitarisme helpt het erg als je dan gebruik
kan maken van een machine die alziend is
zodat de metingen van geluk en stress nog
duidelijker worden en er een beter oordeel
gegeven kan worden van welke daad het
meeste geluk op levert voor de meerderheid.
太狸記・KAMPJOURNAL
25
ten
En dat is allemaal goed en aardig, maar wat
koste van mensen hun privacy maar ook
nou als je het slechter hebt? Zou zo’n systeem
hierover kan je dan denken vanuit een
dan niet goed klinken? Wat nou als je niet
utilitaristisch standpunt en zeggen dat de
beter weet, zoals in de anime. Zij schijnen een
Dit
gaat
echter
vanzelfsprekend
opo ering van privacy zorgt voor het geluk
van
de
meerderheid
van
de
bevolking.
Dus je volgt alle regels en luistert naar wat het
systeem je voorschotelt. Ben je dan gelukkig?
Ik zou zeggen dat het ligt aan in welke situatie
stressloos en blijkbaar gelukkig leven te lijden.
Wij als mens hebben het vermogen om
hierover te
filosoferen zoveel en lang als
we zelf willen, al is het voor je baan of
je jezelf bevindt. Wij als mensen leven in deze
tussendoor op de fiets, in de tram of tijdens
“vrije” wereld en kijken dan naar zo‘n anime
het dagdromen,
zonder enigszins diep na te denken over
in Japan of een rechts systeem in een anime.
filosoferen over het leven
wat de schrijver ons voor mogelijkheden
biedt. Het is tenslotte allemaal fictie en dat
Uiteindelijk filosoferen we allemaal, in welke
weet ik zeer goed, maar het is mijn mening
vorm dan ook, en hopelijk heb ik de mensen
dat het ook goed is om door te denken over
die Psycho-Pass hebben gezien verlicht met
alternatieven die schrijvers in allerlei soorten
werken van fictie en non-fictie presenteren.
Ik, puur en alleen omdat ik opgegroeid ben
in mijn persoonlijke omstandigheden, zou
deze diepzinnigheid over “The Sybil System”
en de mensen die het nog niet gekeken hebben
aangespoord om dan toch maar deze anime
te gaan kijken. Vooral hoop ik dat ik je heb
niet gelukkig zijn in zo’n systeem omdat ik
overgehaald om op zoek te gaan naar de
weet wat voor leven ik nu heb en dat ik als
diepzinnigheid in jezelf, want het menselijk
goed gestelde westerling blij ben met mijn
brein is de bron van een oneindigheid
luie leventje en mijn first world problems.
aan filosofie. – Kris van der Klaauw
26
太狸記・KAMPJOURNAL
Camera Japan Festival: een tweeluik
Maatschappijkritiek in een laagje zwarte
humor.
0.5 mm (0.5ミリ), een film van de regisseur en
schrijfster Momoko Ando, tevens de verfilming
van haar gelijknamige eerste roman, was
deze maand publieksfavoriet op het jaarlijkse
Camera Japan Festival in Rotterdam. Dat is
misschien niet geheel verrassend, want veel van
de problematiek in de film is al dan niet direct
terug te vinden in onze eigen samenleving.
De 196 minuten durende adaptatie vertelt het
verhaal van Sawa Yamagishi, gespeeld door
Sakura Ando, zij was eerder al bekend van het
al even lange en bizarre maatschappijkritische
werk Love Exposure. Zij is een verpleegster
werkzaam in de ouderenzorg die na een
reeks bijzondere ervaringen in het huis van
een cliënt, zo vind je ze overigens alleen in
Japanse film, werkloos op straat beland. Om
weer aan werk te komen begint zij te jagen
op oude mannen die zij door chantage kan
dwingen haar in huis te nemen als verzorger.
In hoofdstukken die parallel lopen aan het
boek wordt voor de kijker op een aandoenlijke
wijze een wereld in beeld gebracht van mensen
De maatschappijkritische keerzijde van dit
smaakvolle medaillon laat zich echter ook goed
gelden. Telkens weer worden wij gewezen
op de toestand waarin de maatschappij
deze schattige opaatjes en omaatjes heeft
achtergelaten. Verstikkende eenzaamheid.
Hetzij omdat de familie te druk is met werk
elders in het land, hetzij omdat de kinderen van
de vaak ‘jonge grootouders’ zelf te oud zijn en
zorg nodig hebben, of gewoonweg omdat er
geen adequaat pensioen of voorzieningen zijn.
Hiermee sluit de film zich aan bij een kritisch
geluid dat al sinds de jaren negentig klinkt
met betrekking tot de snel vergrijzende
samenleving van Japan. In 1996 schrijft
Sumiko Oshima al in het tijdschrift Science
dat “De vraag naar ouderenzorg in Japan
velen malen groter is dan het aanbod,”
en dat “structuren van ondersteuning
binnen de familie verdwijnen onder druk
van een veranderende maatschappij.” Dit
alles is nog voor de kredietcrisis van 2007
en de daaruit volgende bezuinigingen en
Oshima spreekt al van “Pensioenfondsen
die te kampen hebben met financiële
problemen onder de toenemende vergrijzing.”
Neem vervolgens de film 0.5 mm en uit de
verstikkende eenzaamheid en gebrekkige zorg,
waarin de oudere protagonisten zich bevinden,
wordt duidelijk dat het confucianistische ideaal
van “kinderlijke gehoorzaamheid” (孝 : kou) niet
langer samen gaat met de vereisten van een vaste
baan of de budgetplannen van een regering.
太狸記・KAMPJOURNAL
27
Het laatste hoofdstuk van de film lijkt dan
ook wat uit de toon te vallen en niet veel
meer te zijn dan een uitleg van Sawa’s
motivatie om verpleegster te worden. Het
werd in een review van de Variety ook al
omschreven als een epiloog van 30 minuten
die het tempo uit het verhaal haalt en een
akelig verwaterd open einde achterlaat.
Desalniettemin is deze film een must-see
voor eenieder die ook zo heeft genoten van
Love Exposure of gewoon zin heeft in een
lach en een traan. Tenslotte is dit een film die
iedereen met grootouders zou moeten zien
om er even aan herinnerd te worden wat
het leven voor ouderen inhoudt vandaag
de dag en waarom respect voor ouderen
misschien nog niet helemaal passé is.
Slachting van een meester.
Het was dit jaar in juli exact vijftig jaar geleden
dat Tarou Hirai (平井太郎 : Hirai Tarou) stierf
aan een hersenbloeding. Hij was in Japan
en in het westen beter bekend onder zijn
pseudoniem: Edogawa Ranpo (江戸川乱歩),
een verbastering van de naam Edgar Allan Poe,
een van de westerse schrijvers waarvoor hij veel
ontzag had. Om hem en zijn werk, dat in het
verleden al vaak verfilmd is, te vieren zag dit jaar
onder andere het debuut van de anime Ranpo
Kitan: Game of Laplace (乱歩奇譚 Game of
Laplace) en de adaptatie Murder on D-street
(D坂の殺人事件 : D-zaka no satsujinjiken).
Deze laatste ging dit jaar tijdens het jaarlijkse
Camera Japan Festival in Rotterdam in première
en als fan van detectives, moordmysterie, en
griezelverhalen moest ik hier bij zijn. Wat
28
volgde was schokkend, voor mij en de rest
van het publiek. De film van Shoji Kubota
windt er geen doekjes om, het verkooppunt
wordt maar al te pijnlijk duidelijk gemaakt.
Hoewel Dr. Luk van Haute, in Tokio afgestudeerd
in Japanse literatuur, al benadrukte dat
Edogawa Ranpo ervan hield taboes in zijn werk
aan het licht te brengen slaagt Murder in D-street
er niet in veel meer aan het licht te brengen
dan een soort sadomasochisme waar een
gemiddelde netizen met studentikoze normen
en waarden als ikzelf nauwelijks van opkijkt.
Toch zal ik mijn best doen de film, die op geen
enkel ander vlak echt wat te bieden heeft,
op waarde te schatten. In tegenstelling tot
wat de beschrijvingen en trailer van de film
impliceren is de rol van Ranpo’s detectivegenie Akechi nauwelijks van belang in de
film, van traditionele suspense zoals we die
gewend zijn in detectives is geen sprake
omdat Akechi alles uitvogelt nadat wij het
voor onze ogen hebben zien ontvouwen,
de ogen van een voorbijganger of gluurder.
Het is de gluurder, de skopofiel, de voyeur, die
wel centraal staat in deze film en door zijn ogen
maken wij kennis met de protagonisten in het
moordcomplot waarom de film draait. En draaien
om de hete brei dat doet de film zeker, terwijl
het moordmysterie door de film heen langzaam
vooruit kruipt zit de echte verwikkeling in
de psyche van de personages die voor onze
ogen letterlijk en figuurlijk gestript worden.
Deze keuze voor een meer psychologische
aanpak van het werk had op zich niet ten
koste van de suspense hoeven gaan, maar
iedereen zucht wanneer de onsympathieke
man met de Hitlersnor zijn dochter jarenlang
bleek te verkrachten. En daar gaan we weer,
tijd voor nog een onthullende bondage-scène.
Ik raad deze film niet aan voor romantische
avondjes uit, noch als alternatief voor een goed
moordmysterie, ben je echter geïnteresseerd
in het grijze gebied verstopt achter de taboes
en stigma’s van perversie en waanzin dan is
dit misschien jouw film. – Vincent Meijer
太狸記・KAMPJOURNAL
Vergeten figuren: Myeongseong
Deze rubriek gaat over figuren in de geschiedenis of huidige maatschappij die nogal vluchtig
genoemd worden in colleges, studieboeken en/of de media ondanks dat deze personen
van grote invloed zijn, of zijn geweest, op de huidige stand van zaken in Korea, Japan en de
wereld. Elke journal nemen we zo’n persoon en lichten we die voor jullie uit. Het vergeten
figuur van deze journal is: Keizerin Myeongseong (명성황후: meongseong hwanghu).
Wanneer er wordt gesproken over de periode in
Korea voor de Japanse kolonisatie gaat het al snel
over de manier waarop Korea zich afzonderde
van de rest van de wereld, maar er wordt
weinig aandacht besteed aan hoe makkelijk
het ook compleet anders had kunnen lopen.
De eerste vrouw van keizer Gojong van
Korea (대한제국 고종 : daehanjegug gojong),
Myeongseong werd in 1867 op haar 16e
gehuwd aan – toen nog prins – Gojong. Ze
bleek ambitieus en liet al snel haar hoffelijke
functies, zoals theekransjes voor de aristocratie,
uitbesteden aan het personeel. Ze onderwees
zichzelf in filosofie, geschiedenis, wetenschap,
politiek en religie, zaken die normaal
enkel door mannen bestudeerd werden.
Toen Gojong de macht overnam werd
Myeongseong haar naam veranderd naar
koningin Min en begon ze een actieve rol te spelen
in de politiek. Ze plaatste familieleden in hoge
posities en forceerde beetje bij beetje dat Korea
zich meer openstelde richting het buitenland.
In het begin deed ze dit noodgedwongen wegens
verdragen met de hulp van Japan, maar ze keer
zich later tot het westen en voornamelijk Rusland
om de Japanse invloeden weer te beperken.
Keizerin Min stelde vrijheid van godsdienst
voor in Korea. Dit leidde tot ophef onder
haar eigen politieke leiders die vervolgens
sympathisanten werden met Japan. Het is niet
officieel omdat het bewijs is verbrand, maar
waarschijnlijk gaf de Japanse minister in
Korea, Goro Miura (三浦梧: Miura Gorou)
het bevel om de koningin te vermoorden in
1895. Ze werd samen met twee hofdames
neergestoken en haar lichaam werd kort
daarna verbrand in een nabij gelegen bos.
Er is lange tijd weinig aandacht aan haar
rol besteed maar ze beleefd in populaire
cultuur een opleving door media-aandacht.
Voor de geïnteresseerden zijn dit een
aantal stukken waar ze in voorkomt:
het drama Empress Myeongseong (명성황후:
meongseong hwanghu); de film The Sword with
No Name (줄꽃치럼 나비처럼:
bulkkotcheoreom nabicheoreom) en tenslotte
de tv-serie Gunman in Joseon (조선 총잡이:
joseon chongjabi). – Sander Breeuwer
太狸記・KAMPJOURNAL
29
Wat de boer niet kent... rupsen?!
De Koreaanse keuken staat vooral bekend
om haar pittige gerechten. De meeste
buitenlanders weten wel kimchi te noemen,
en met een beetje geluk ook bibimbap. Maar
sommige culinaire hoogstandjes uit Korea zijn
zelfs voor de kenners niet vanzelfsprekend.
Eén van deze onvanzelfsprekende gerechtjes
is beondegi (번데기), oftewel zijderupspoppen.
Deze zijderupspoppen worden voornamelijk
op de straten van Zuid-Korea verkocht bij
voedselkraampjes, waar ze worden gekookt
of gestoomd voordat ze geserveerd worden.
Het schijnt dat beondegi lichtelijk knapperig
zijn, maar tegelijkertijd zacht en sappig
vanbinnen, de smaak zou bitter zijn en iets
weg hebben van boomschors. Vaak wordt er
wel suiker en sojasaus aan toegevoegd aan
om ze gedeeltelijk op smaak te brengen, aldus
Jonathan Deutsch in zijn boek They eat that?:
A cultural encyclopedia of weird and exotic
30
food from all over the world. Over de smaak van
de beondegi wordt veel getwist. Aangezien zowel
de smaak als de geur vrij sterk zouden zijn, zijn
er veel mensen die erdoor afgeschrikt worden.
Beondegi zijn erg rijk aan eiwit, en werden veel
gegeten rond de Tweede Wereldoorlog, toen
bronnen van eiwit schaars waren. Daarom
zijn het tegenwoordig met name ouderen
die zich tegoed doen aan de zijderupsen, een
groot deel van hen is namelijk van jongs af aan
gewend om ze te eten. Tegenwoordig vormen
de beondegi slechts een lekker tussendoortje.
Voor degene die af en toe iets nieuws wil
proberen zoals gefrituurde sprinkhaan of
rauwe kip is het wellicht interessant om een
bezoekje aan Korea te brengen, of natuurlijk
gewoon een Aziatische supermarkt, en
een hap te wagen! – Dorien Heerink
太狸記・KAMPJOURNAL
Aardbevingen Kumamoto 2016
Japaniseenlanddatwelvakergeteisterdword
door aardbevingen, mede dankzij zijn ligging
boven meerdere breuklijnen. Het blijft meestal
bij kleine bevinkjes en de meeste Japanners
kijken hier niet eens meer van op. Helaas
komen er ook af en toe grote aardbevingen
voor met desastreuze gevolgen, zoals de
Kanto- aardbeving in 1923 waarbij bijna de
hele Kanto- regio verwoest werd, de Kobeaardbeving in 1995 die ravage aanrichtte
in en rondom de havenstad Kobe en meer
recentelijk, de Sendai- aardbeving in 2010, de
zwaarste aardbeving in Japan tot op heden.
In april van dit jaar was er een tweetal zware
aardbevingen dat duizenden mensen trof. Het
epicentrum van deze aardbeving bevond zich in
de Kumamoto-prefectuur op het eiland Kyushu.
Op het moment van de aardbevingen was ik ook
op het eiland Kyushu vanwege mijn studie. Om
deze redenen wil ik vandaag dit artikel wijden
aan deze twee grote aardbevingen en ook een
beetje vertellen over wat ik hiervan gemerkt heb.
Ook wordt de schaal minder betrouwbaar
voor aardbevingen als het epicentrum verder
dat 500 km weg ligt of een magnitude heeft
van sterker dan 6.5. Daarom wordt voor sterke
aardbevingen de MMS gebruikt. Deze meet de
sterkte van aardbevingen aan de hand van de
energie die vrijkomt bij een beving en kan de
verschillen bij grote aardbevingen nauwkeuriger
vaststellen dan de schaal van Richter.
De aardbeving op 14 april beving leidde tot 9
doden en rond de 1000 gewonden. Na deze
beving volgden nog zeker 11 naschokken,
de krachtigste hiervan had een sterkte van
6 op de MMS Op 16 april om 01:25 Japanse
tijd vond er een tweede beving plaats, dit
keer met een sterkte van 7.2 op de MMS
Het epicentrum lag dit keer op 10 kilometer
diepte. Deze beving was zo sterk, dat hij
tot in Seoul, Zuid-Korea werd gevoeld.
De aardbevingen zelf
Op 14 april om 21:25 Japanse tijd vond er een
beving plaats in de Kumamoto-prefectuur.
Het epicentrum lag 11 kilometer onder de
stad Kumamoto en had een kracht van 6.2
op de Momentmagnitudeschaal (MMS). Bij
de meeste mensen is de schaal van Richter
veruit de bekendste manier om de kracht
van een aardbeving te meten. De schaal van
Richter classi ceert aardbevingen op basis
van hun “magnitude”. Deze magnitude
wordt berekend aan de hand van de reacties
van seismografen en hun afstand van het
epicentrum.. Echter, de schaal van Richter
meet alleen de kracht van de schokgolven en
zegt weinig over de schokkracht van de beving:
twee bevingen met dezelfde score op de schaal
van Richter, kunnen toch grote verschillen in
de mate van verwoesting tot gevolg hebben.
太狸記・KAMPJOURNAL
31
Gelijk
na
de
beving
werd
een
tsunamiwaarschuwing afgegeven voor de
kustgebieden rond Kumamoto, maar deze
werd een uur later weer ingetrokken. Er was
ook sprake van een kleine uitbarsting van de
vulkaan Aso. Deze was echter niet gerelateerd
aan de aardbeving: de vulkaan was al een hele
tijd actief en het was slechts een kwestie van tijd
voor hij weer zou uitbarsten. Verder waren de
straten van Tenjin, een wijk in de stad Fukuoka,
ineensbedektmeteenmysterieuswitschuim.
Waarom dit schuim er was, is nog steeds
onduidelijk, maar velen denken dat de oorzaak een
door de aardbeving gesprongen waterpijp was.
De schade
Deze aardbevingen waren de zwaarste
aardbevingen ooit in de Kyushu-regio. In
totaal zijn er minstens 49 mensen omgekomen
en ruim 3000 mensen gewond geraakt. Veel
huizen zijn ingestort of afgebrand en bijna
44.000 mensen moesten worden geëvacueerd
De Japanse veiligheidsmacht is in het gebied
aanwezig om steun te bieden en mensen onder
het puin weg te halen.. Momenteel zijn er nog
steeds mensen vermist. Opvangplekken zitten
propvol en water en eten is schaars. Kort
na de aardbevingen zijn huizen waarvan de
eigenaren geëvacueerd waren geplunderd door
individuen die een slaatje wouden slaan uit de
ramp. Hierdoor is de politie in Kumamoto
extra waakzaam en patrouilleren ze vaker.
Naast huizen en gebouwen hebben ook
toeristische attracties zoals de Asoschrijn en het beroemde kasteel van
Kumamoto
beschadigingen
opgelopen.
32
Ook de infrastructuur is hevig beschadigd
door aardverschuivingen. Bruggen en wegen
zijn ingestort of gescheurd en voor lange tijd
reden er geen treinen van en naar Kumamoto.
De Shinkansen was door de aardbevingen
ontspoord en heeft een paar dagen niet meer
gefunctioneerd.. Het openbaar vervoer is
enigszins hersteld, maar veel bussen rijden via
een alternatieve route. Een paar dagen na de
aardbevingen gaf de Nederlandse ambassade
in Japan een negatief reisadvies af voor
heel Kyushu. Nu is het negatieve reisadvies
opgeheven, maar het wordt strek afgeraden
om, als het niet noodzakelijk is, naar Oita of
Kumamoto te reizen en ook in de rest van
Kyushu zijn er nog steeds veiligheidsrisico’s
door
voortdurende
naschokken.
Eigen ervaring
Op het moment van schrijven bevind ik mij in
Fukuoka, een stad die een kleine 100 kilometer
verwijderd ligt van Kumamoto. Ik zit hier
vanwege het Japanverblijf programma van BA2
Japanstudies: voor 3 maanden volg ik hier een
programma aan een talenschool. De dag van
de eerste aardbeving was ik net 2,5 week in
Japan en begon een beetje te wennen aan het
alledaagse leven daar. Rond half 10 ‘s avonds
zat ik op mijn bed een lm te kijken, toen ik
ineens mijn bed voelde trillen. Ik heb nog nooit
eerder een aardbeving meegemaakt, dus ik zat
even zo van “wat in de naam van de heilige
Amaterasu is hier aan de hand?”. Gelukkig lag
Fukuoka redelijk ver buiten het epicentrum, dus
de beving die wij voelden was waarschijnlijk
sterkte 4 op de MMS. Toen het beven stopte,
ben ik gelijk mijn kamer uitgelopen om te
checken of de rest van mijn studiegenoten
oké waren. Niemand was gewond, de meeste
mensen waren alleen geschrokken. Later die
avond volgden er nog een paar kleine bevinkjes.
太狸記・KAMPJOURNAL
Zaterdagnacht rond half twee was het weer
raak. Ik was net terug van de karaoke en
zat bij wat mensen op de kamer nog wat te
drinken en te kletsen, toen ineens de lichten
begonnen te ikkeren en alles begon te trillen.
Deze beving was iets heviger dan die van de
In eerste instantie dacht ik dat mensen met al
dat natuurgeweld massaal waren begonnen
te hamsteren, maar later hoorde ik dat al het
water naar Kumamoto werd gebracht. Ook zijn
er veel scholieren op straat die geld inzamelen
om hulp te kunnen bieden aan de mensen
die gewond zijn geraakt of hun huis zijn
kwijtgeraakt ten gevolge van de aardbeving.
dag ervoor, waarschijnlijk sterkte 5 op de MMS.
Toen het trillen gestopt was hebben we gelijk
hetnieuwsaangezet.Hierzagenwewatweal
vreesden: er was weer een zware aardbeving
in Kumamoto. De bevingen hielden aan tot
ongeveer 4 uur s’ nachts en veel mensen hebben
deze nacht geen oog dicht gedaan. De week
daarna hadden we af en toe wat kleine trillinkjes,
maar hier nam ook de frequentie van af.
Gelukkig waren de schokken in Fukuoka en
in Nagasaki een stuk minder hevig dan in
Kumamoto en is er weinig schade: er zijn
alleen bij een paar mensen wat dingetjes
uit de kast gevallen. Wat we wel merkten
is dat er een tijdje geen grote essen water
meer verkrijgbaar waren in de supermarkt.
Ikzelf en mij studiegenoten zowel hier in
Fukuoka als in Nagasaki zijn gelukkig met de
schrik weggekomen aangezien we ver genoeg
van het epicentrum verwijderd waren. Echter, de
mensen in de Kumamoto en de Oita prefectuur
hebben grote verliezen geleden, zowel fysiek
als mentaal. Voor ons is het nauwelijks te bese
en hoe het moet voelen als je ineens alles kwijt
bent. Voor de bewoners van dit gebied is het
zeker een zwarte dag in hun geschiedenis. Als
je een steentje bij wilt dragen zijn er inmiddels
meerdere organisaties die geld inzamelen
voor het rampgebied. Je kan natuurlijk ook
zelf een actie opstarten. Mijn gedachten gaan
uit naar de mensen in Kumamoto en Oita die
zijn getro en door de aardbevingen en mijn
hoop is dat ze op een dag hun leven weer
kunnen opbouwen. – Hannelieke Soppe
太狸記・KAMPJOURNAL
33
Ask Anky
Ask Anky is een adviescolumn speciaal voor de problemen van Japanologen
en Koreanisten. Heb je een probleem waarover je niet kunt of durft te schrijven naar
een algemeen adviescolumn, schrijf dan naar journal@tanuki.nl met als onderwerp
“Ask Anky”, of leg je brief in het postvakje van Tanuki. Hier zal door een deskundige
antwoord worden gegeven op al je vragen. Schaam je niet en mail vandaag nog!
Geachte Anky,
Beste Anky,
Momenteel zit ik al een tijdje in Japan voor
de studie. Ik ben 21 jaar, blond, lang, knap,
welbespraakt, kan koken, schoonmaken,
goed zingen en hou van interpretatieve
dans. Mijn ideale date zal ik alle hoeken van
de arcade hall hier om de hoek wel even
laten zien. Kortom, ik heb alles te bieden.
Ik zit met een best wel groot probleem,
dus ik hoop dat jij me uit de brand
kan helpen. Daar komt ‘ie dan hoor.
Ik heb laatst een Pokemonbal gekocht. Omdat
ik niet wist wat ik ermee aan moest (kun je je
überhaupt voorstellen dat die dingen bestaan?),
heb ik hem maar tegen mijn hond gegooid.
Blijkbaar is hij defect of er klopt in ieder geval
iets niet, want nu beweegt mijn hond niet meer.
Dus
dat
waar
is
dat
iedereen
mij
Japanse
harem
heeft
beloofd?
Sayonara,
Lieve groetjes,
BlondeGod21
WannabePokemonMaster
Beste BlondeGod21,
Zoals je in de kleine letters op je reispakket naar
Japan kan lezen, kan je je harem ophalen door te
gaan naar club Green Land in Roppongi, Tokyo,
een ware gaijin hunterclub. Je hoeft slechts 1000
yen entree te betalen en je belandt in een tropisch
uitziende bar waar de secretaresses over je heen
vallen.
Natuurlijk moet je zelf ook nog wat
achteroverslaan. Het beloofde (Green)land is dus
in Roppongi, maar als je dat uiteindelijk te ver
gaat, dan kan je altijd nog naar de lokale shop
gaan en een aantal body pillows meenemen.
Zelfs zij zullen je interpretatieve dans waarderen!
Lieve groetjes en geen bedanky,
Anky.
Dus Anky, hoe krijg ik mijn hond weer goed?
BesteWannabePokemonMaster,fffffffffffffffffff
fffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
Ik zou als ik jou was meteen je ambitie om Pokémon
Master te worden te laten varen: zelfs de groenste
rookie trainer weet dat het een Pokéball heet, niet
een Pokemonbal. Ook heet het dus geen“ik-gooimaar-een-bal-tegen-mijn-hond-aan-omdat-mijnballen-voor-de-rest-nergens-komen-bal”.
Het verbaast me dan ook dat je deze brief
hebt kunnen schrijven, want lezen kan je niet!
Er staat duidelijk op de beschrijving van de
Pokéballs dat het gebruikt wordt om Pokémon
te vangen, niet om “maar tegen mijn hond aan
te gooien.” Om Professor Oak citeren “There is
a time and place for everything. But not now.”
Allerliefste groetjes en geen bedanky,fffffffffffffff
ffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff
Anky.
P.S. Je hond is dood.
34
太狸記・KAMPJOURNAL
太狸記・KAMPJOURNAL
35
‘s avonds een man...
...‘s ochtends een man
Een Tanuki Activiteit is geen geldige reden om een college te
skippen of te laat te komen.
Wees verstandig! Wees een man!
Of een vrouw...
36
太狸記・KAMPJOURNAL
